De Galileithermometer is een thermometer in de vorm van een gesloten glazen cilinder. De cilinder is gevuld met doorzichtig, vloeibare koolwaterstof waar verschillende gekleurde glasbolletjes in drijven. Bij een temperatuurverandering gaan de bolletjes omhoog of omlaag. Elk bolletje heeft zijn eigen gewicht, waar een eigen temperatuur bij hoort. Als de temperatuur omlaag gaat, dan stijgen er één of meer bolletjes. Gaat de temperatuur omhoog, dan daalt er één of meer bolletjes.
De Italiaanse wiskundige Galileo Galilei (1564-1642) wordt algemeen gezien als de uitvinder van de thermometer. In 1593 bouwde hij een thermoscoop, een instrument met een lange, rechte buis die van boven was afgesloten door een glazen bol. Het andere (open) uiteinde stond in een bak water stond. Hoe warmer het werd, hoe meer de lucht in de bol uitzette en hoe verder de waterkolom in de buis omlaag werd gedrukt. De thermoscoop, die beschouwd wordt als de voorloper van de thermometer, werd eerst gebruikt om de wijn-temperatuur te meten en mogelijkheden voor koeling te onderzoeken. De in Alkmaar geboren natuurkundige Cornelis Drebbel maakte in 1612 een vergelijkbaar instrument, waardoor hij ook wel genoemd wordt als uitvinder van de thermometer. Dankzij hem kreeg het instrument in ons land bekendheid.
De Galileithermometer die wij tegenwoordig kopen is een thermometer in de vorm van een gesloten glazen cilinder waarin zich een doorzichtige vloeibare koolwaterstof en verschillende gekleurde glasbelletjes bevinden. Bij een temperatuurverandering gaan de belletjes omhoog of omlaag. Elk gewichtje heeft zijn eigen karakteristieke temperatuur waarbij het in de vloeistof begint te zweven.
De productie van deze thermometers is zeer bewerkelijk en haast volledig handwerk. De vloeistof is vrij van Cfk's, niet licht ontvlambaar en geeft geen gevaarlijke dampen. Indien de thermometer kapot gaat, kunt u de plek schoonmaken met gewone schoonmaakmiddelen en door de kamer goed te luchten kunt u de lucht kwijt raken.
Hoe af te lezen:
De dichtheid van vloeistoffen veranderd bij verschillende producten. De temperatuur wordt door de aan de bolletjes hangende loodjes aangegeven.
Het verschil in gewicht tussen de verschillende bolletjes is slechts 0,002 gram. Dit garandeert een precisie van 1 graad Celsius. Als de temperatuur stijgt dalen de bolletjes langzaam naar beneden. Bij een dalende temperatuur stijgen de bolletjes weer naar boven. De temperatuur kunt u aflezen op het loodje van de laagst nog drijvende bol.
