Een zonnewijzer is een instrument om met behulp van de zon de tijd aan te wijzen.
Een zonnewijzer is meestal in de vorm van een vlak of schijf waarop de tijd valt af te lezen aan de plaats van de schaduw die een stift erop werpt. Mooiweershop heeft zowel wand-zonnewijzers als staande en grond zonnewijzers. Uiteraard kunnen de grond zonnewijzers ook op een sokkel geplaatst worden, om een mooi en functioneel tuinbeeld te vormen.
Zonnewijzers hebben al een lange geschiedenis achter de rug. Hoe lang deze al bestaat is niet met zekerheid te melden, echter wordt de zonnewijzer al in de bijbel vermeld. Ook andere zonne-constructies die al lang bestaan zijn bijvoorbeeld: Stonehenge en land van Inca's en in India.
Werking
Het lijkt alsof de zon om de aarde draait, echter draait de aarde om haar as. Die as loopt van de noordpool naar de zuidpool. Daardoor lijkt het dat de zon ook om die poolas draait. De aarde draait niet alleen om haar as, maar maakt ook een jaarlijks een reis om de zon in een ecliptische baan. Door de hoek die de aarde maakt ten opzichte van de zon, verschilt daardoor de hoogte waarmee de zon aan de hemel staat. Dit verklaard ook de wisseling van de seizoenen.
Vroeger had elke plaats zijn eigen (zonnen)tijd. En in de 19e eeuw heeft met daar uniformiteit in aangebracht. Uitgaande van de meridiaan heeft met de aarde verdeeld in zones van 15 lengtegraden, waarvan de middelpunten telkens een uur in tijd met elkaar verschillen. Nederland ligt in de zone van Midden Europese Tijd.
Afwijking
Doordat de omloopsnelheid van de aarde om de on veranderd met de tijd van het jaar, loopt de zon soms voor en soms achter op onze gelijkmatige klokken. Door deze verschillen is er altijd een afwijking in de tijd die een zonnewijzer aangeeft. In de loop van het jaar kan het verschil tussen de "echte" tijd en de zonnetijd oplopen tot ongeveer een kwartier. We merken dit natuurlijk zelf ook dagelijks. De zon komt ook niet elke dag op hetzelfde tijdstip op, ook de tijd van het ondergaan van de zon varieert.. .
Het lijkt alsof de zon om de
Plaatsing
De zonnewijzer dient met de punt naar het noorden te worden geplaatst, hierdoor valt de schaduw van de staaf in theorie om 12:00 uur 's middags op het midden van de urenverdeling. De meest eenvoudige manier om de zonnewijzer te plaatsen is door met behulp van lijm de zonnewijzer op een betontegel van 50 x 50 cm te bevestigen. Onder deze tegel kunt u het beste een laagje straatzand aanbrengen om verzakken te voorkomen. Door meerdere tegels op elkaar te lijmen verkrijgt u een zware fundatie, wat de kans op diefstal of schade door vandalisme beperkt. Tegels en steenlijm zijn bij elke bouwmarkt verkrijgbaar. U kunt de zonnewijzer ook op een sokkel plaatsen, welke u dan vast lijmt op de betontegel.